Τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες (και μήνες και χρόνια βασικά) βομβαρδιζόμαστε με διάφορες αισιόδοξες προβλέψεις περί ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία. Ο πρωθυπουργός εξαγγέλλει κύματα ανάπτυξης.Θα πλημμυρίσουμε και θα πνιγούμε στην ανάπτυξη. Εδώ υπάρχουν ζητήματα. Αφενός η ανάπτυξη ως πραγματική ανάπτυξη και αναγέννηση της οικονομίας δε θα έρθει σύντομα με τα διάφορα μέτρα που έχουν παρθεί και αυτά που θα παρθούν συντομότατα. Αφετέρου, κάποια στιγμή το ΑΕΠ μας θα έχει συρρικνωθεί τόσο που εκ των πραγμάτων θα αυξηθεί,έστω και αναιμικά.Είναι τεχνικά αδύνατο να βαίνει μειούμενο αιωνίως. Αλλά ας τα ξεχάσουμε αυτά,προς το παρόν τουλάχιστον.
Πάμε να δούμε ποιος διάολο παράγει σ' αυτή τη χώρα.Όταν αναφερόμαστε σε παραγωγή και ανάπτυξη, εννοούμε τις εξωστρεφείς δραστηριότητες , δηλαδή τους εξαγωγικούς κλάδους. Βρισκόμαστε στη σημερινή θέση κυρίως γιατί τόσα χρόνια παράγουμε σαφώς λιγότερο από όσα ξοδεύουμε (υπάρχουν και πολλοί άλλοι λόγοι,αλλά αυτοί είναι δευτερογενείς,ο πρωτογενής είναι αυτός).Είναι γνωστό τοις πάσι ότι τρεις τέτοιους τομείς έχουμε ως χώρα:
α)Ναυτιλία
β)Τουρισμός
γ)Εξαγωγικές Βιομηχανίες/Βιοτεχνίες συν Γεωργία/Κτηνοτροφία
Το γ είναι μια πικρή ιστορία.Μπορούσαμε να εξάγουμε συγκλονιστικές ποσότητες κάποιων αγαθών που έχουμε σε αφθονία (για παράδειγμα ελαιόλαδο/ελιές,ξύδι κτλ),αλλά και σε μικρότερες ποσότητες ακριβότερα προϊόντα σε niche αγορές (σπαράγγια,σαλιγκάρια,πολυτελή κρασιά κτλ) όπου θα διατίθενται με το εύλογο premium. Δυστυχώς τίποτα από αυτά δε συμβαίνει,τουλάχιστον σε επαρκή βαθμό για διάφορους λόγους (πχ έλλειψη τυποποίησης ελαιόλαδου).
Το α έχει μεν αρκετό τζίρο,με την Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία να είναι από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως,αλλά τα καράβια και οι πλοιοκτήτριες εταιρείες βρίσκονται στα χέρια ελάχιστων οικογενειών (εφοπλιστών) ,οι οποίες θα καρπωθούν την όποια ανάπτυξη, θα βρουν διάφορα (νόμιμα και μη) φοροαπαλλακτικα παραθυράκια και αν θελήσουν, θα αλλάξουν σημαία σε μία νύχτα ,μαζί με την έδρα της εταιρείας τους και θα μας χαιρετίσουν.
Ο μόνος τομέας που έχουμε άμεση ελπίδα να δούμε αποτελέσματα είναι ο τουρισμός.Και όταν λέω τουρισμός,εννοώ τις αφίξεις αλλοδαπών, όχι τις τρέντυ Κυκλάδες,οι οποίες δεκαετίες τώρα ζούσαν με τα παχυλά επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων και των παιδιών τους που παραθέριζαν σε αυτές. Ας δούμε λοιπόν με επίσημα στοιχεία ποιες περιοχές της χώρας μας συνεισφέρουν περισσότερο από το ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών επιχειρήσεων) εδώ και συγκεκριμένα από αυτό το pdf για το 2011 και για το 2012. Μόνο έτσι μπορούμε να διαπιστώσουμε ποιοι είναι οι βασικοί εκφραστές στην προσπάθεια ισοσκέλισης του εμπορικού ισοζυγίου της Ελλάδας.Η Αθήνα είναι εκτός συναγωνισμού (αν και μπορεί να γίνει ο σχετικός υπολογισμός), μιας και πρόκειται για μια μητροπολιτική περιοχή ~3 εκατομμυρίων κατοίκων με τεράστια συγκέντρωση Υπουργείων,υπηρεσιών και υψηλόμισθων δημοσίων υπαλλήλων που σίγουρα κοστίζουν πολύ περισσότερο από το όποιο συνάλλαγμα εισρέει από τον Αθηναϊκό τουρισμό. Η Θεσσαλονίκη έχει την πανελλήνια πρωτοτυπία να μη διαχωρίζει αφίξεις αλλοδαπών και ημεδαπών,οπότε το νούμερο που φαίνεται είναι το συνολικό (παρατήρηση 2 του .pdf). Ας πάμε κατευθείαν στον τελικό πίνακα με τα νούμερα:
(κλικ για μεγένθυση)
Η ταξινόμηση έγινε με βάση την τελευταία στήλη,δηλαδή το πόσες αφίξεις αλλοδαπών τουριστών αντιστοιχούν ανά μόνιμο κάτοικο της εκάστοτε περιοχής.Αν μάλιστα θεωρήσουμε ένα κρίσιμο μέγεθος,ας πούμε το 5% των 11 και κάτι εκατομμυρίων αφίξεων συνολικά, δηλαδή ~550.000 αφίξεις ως κατώφλι,τότε βλέπουμε ότι πρακτικά μόνο τα Δωδεκάνησα, τα Ιόνια νησιά και η Κρήτη στηρίζουν την προσπάθεια ανάκαμψης της χώρας και ισοσκέλισης του εμπορικού ισοζυγίου.
Πρώτο,μακράν του δεύτερου,είναι το νησί της Κω που συνεισφέρει πάνω από 24 αφίξεις ετησίως για κάθε έναν κάτοικό του. Για να κατανοήσουμε το μέγεθος,αν αυτό ίσχυε για όλη την Ελλάδα,θα είχαμε ... 240.000.000 αφίξεις αντί για τις ~11 που έχουμε τώρα και τις 50-60 εκατομμύρια των Ισπανών. Η Σκιάθος,η Μύκονος και η Σαντορίνη που είναι ψηλά έχουν ελαχιστες αφίξεις σε απόλυτα νούμερα , συνεισφέροντας συγκριτικά πολύ ,αλλά πρακτικά λίγο στην προσπάθεια διάσωσης της χώρας. Ο πίνακας αυτός αποτελεί τη Μεγάλη Αλήθεια της Ζωής (ΜΑΖ) για το ποιος προσφέρει πόσο και ποιος πρωταγωνιστεί στην εξαγωγή υπηρεσιών της χώρας και στην εισροή πολύτιμου συναλλάγματος.
Το εξοργιστικό για τις περιοχές αυτές (Κως,Ρόδος,Ηράκλειο Κρήτης,Κέρκυρα,Χανιά και Ζάκυνθος) είναι ότι ενώ εδώ και χρόνια τραβάνε το κουπί στον εξωστρεφή τουρισμό της χώρας, κατακλύστηκαν και αυτές από τη φοροκαταιγίδα των δημοσιονομικών μέτρων. Και δεν στηρίχτηκαν στην ανακύκλωση του εύκολου εσωτερικού χρήματος του Δημοσίου και κρατικοδίαιτου Ιδιωτικού τομέα όπως οι Κυκλάδες (και όχι μόνο),αλλά και έρχεται τώρα το Υπουργείο Οικονομικών να τους γονατίσει στους φόρους,κοινως: "και κερατάδες και δαρμένοι". Μάλιστα,ειδικά η Κως και η Ρόδος (αλλά και οι υπόλοιποι προορισμοί) έχουν να αντιμετωπίσουν τον εξωτερικό ανταγωνισμό του διεθνούς τουρισμού: οι ακτές της Μικράς Ασίας βρίσκονται μόλις 3 μίλια από το νησί της Κω,μοιράζονται τον ίδιο ακριβώς ήλιο και βρέχονται από τα ίδια νερά,αυτά του Αιγαίου. Με τον πακτωλό φόρων, χάνεται πλήρως η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού,ειδικά σε περιοχές που ουδέποτε ωφελήθηκαν στο παραμικρό από την παροχολογία της Μεταπολιτευσης προς τους δημοσίους υπαλλήλους (η αναλογία ελευθερων επαγγελματιών και ιδιωτικών υπαλλήλων προς τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων στις περιοχές αυτές είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα).
Τέλος, ακόμη και νησιά που θα μπορούσαν να έχουν τις υποδομές στις Κυκλάδες για να υποδεχθούν μαζικό τουρισμό από το εξωτερικό,επαναπαυονταν τόσα χρόνια στον εσωτειρκό τουρισμό και το ανακυκλούμενο χρήμα.Για παράδειγμα, η κίνηση από Ναξιώτες ενάντια στην κατασκευή διεθνή αερολιμένα στο νησί τους. Από την άλλη,στην Πάρο ίσως να αλλάζει κάτι. Όσο πιο νωρίς καταλάβουμε ότι βρεθήκαμε στη σημερινή κατάσταση επειδή παράγαμε πολύ λιγότερα από όσα καταναλώναμε επί δεκαετίες και ότι μόνος δρόμος πραγματικής επανάκαμψης (μέσα στα πλαίσια του σημερινού Καπιταλισμού πάντα) είναι η ισοσκέλιση του εμπορικού ισοζυγίου, τόσο περισσότερο θα μπορούμε να ελπίζουμε. Προσωπικά πιστεύω ότι είμαστε καταδικασμένοι ,με φωτεινότερη εξαίρεση και ελπίδα το παράδειγμα του νησιού της Κω όπως φαίνεται στο πινακάκι,αλλά αυτή είναι προσωπική άποψη.
.jpg)